Trwająca od ponad dwóch tygodni rosyjska agresja w sąsiedniej nam Ukrainie wywołała zrozumiałe protesty i wyrazy poparcia dla broniącego się narodu, odnotowane na całym świecie. Także w świecie archiwalnym, zaniepokojonym o życie ludzkie, ale i niszczenie dziedzictwa kulturowego, odezwały się liczne głosy potępienia dla agresora, a przede wszystkim wsparcia dla Ukrainy. Wśród nich znalazły się specjalne oświadczenia archiwalnych stowarzyszeń w Czechach i na Słowacji.
Zarząd Stowarzyszenia Archiwistów Słowackich (Spoločnost slovenských archivárov) na nadzwyczajnym posiedzeniu w dniu 1 marca 2022 r, przyjął rezolucję, w której czytamy:
„Potępiamy bezprecedensowy atak militarny Rosji na Ukrainę. Uważamy to za akt agresji niosący ze sobą tragiczne straty ludzkie, materialne i kulturowe, w tym także dotyczące dziedzictwa archiwalnego. Wyrażamy nasze wsparcie dla narodu ukraińskiego w obronie swojego państwa.
Zarząd Stowarzyszenia Archiwistów Słowackich nawiązuje kontakty z archiwistami w Ukrainie w celu udzielenia pomocy archiwistom i studentom, jacy znaleźli się na terenie Republiki Słowackiej w sytuacji wojennej, która spowodowała kryzys humanitarny. Wzywamy członków Stowarzyszenia Archiwistów Słowackich oraz wszystkich naszych przyjaciół i sympatyków do pomocy obywatelom Ukrainy w miarę swych możliwości.

Z okazji 100. rocznicy śmierci Karola I Habsburga (1887-1922) Regionalne Archiwum Państwowe w Pradze oraz Wydział Teologiczny im. Cyryla i Metodego Uniwersytetu Palackiego w Ołomuńcu, organizują naukową konferencję pt. „Błogosławiony Karol I – władca, wygnaniec, żołnierz, gospodarz”. Wydarzenie to, na które zaproszona jest również szeroka publiczność, będzie miało miejsce w czwartek 31 marca 2022 r. w sali Wydziału Teologicznego Uniwersytetu w Ołomuńcu.
Po rejestracji uczestników, jako pierwszy, przewidziano referat Jiříego Pernesa, pt. „Cesarz Karol I Habsburg: jego życie i starania o utrzymanie tronu”. Autor skupi się w nim na najważniejszych momentach życia ostatniego monarchy austro-węgierskiego. Urodził się on jako jeden z wielu arcyksiążąt, i nikt nawet nie rozważał jego wstąpienie na tron. Jednak samobójstwo arcyksięcia Rudolfa w 1889 r. i zrzeczenie się tronu przez arcyksięcia Franciszka Ferdynanda d'Este w 1900 r. zasadniczo zmieniły sytuację. Objąwszy w 1916 r. tron po śmierci Franciszka Józefa I, dążył do przeprowadzenia wewnętrznych reform politycznych w celu przywrócenia monarchii konstytucyjnej i zakończenia wojny. Zabrakło mu jednak czasu na realizację tych planów. Rozpad monarchii spowodowały jego emigrację. Jeszcze dwukrotnie próbował przejąć rząd na Węgrzech, ale bezskutecznie. Decyzją zwycięskich mocarstw został internowany na Maderze, gdzie zmarł.

Wzywamy świat, wszystkich naszych partnerów, do powstrzymania niszczenia przez Rosję naszego narodu i dziedzictwa kulturowego!
Od początku rosyjskiej agresji zniszczone zostały co najmniej dwa budynki archiwów państwowych (stan na 7 marca 2022 r.), nazwy miasta jeszcze nie wymieniamy (wybite okna, zniszczone działające maszyny i urządzenia). Co najmniej jeden pracownik został już ranny. Obecnie nie ma potwierdzeń utraty dokumentów. Jednocześnie nie są znane losy kilku pracowników i składnic dokumentów w małych miejscowościach - miejscach aktywnych działań wojennych i bombardowań. Wzywamy świat, wszystkich naszych partnerów, do powstrzymania niszczenia przez Rosję naszego narodu i dziedzictwa kulturowego!

Укрдержархів: Закликаємо Світ, усіх наших партнерів, зупинити нищення росією наших людей та культурної спадщини!

oprac. Edyta vŁaborewicz
AP Wrocław O/Legnica

Archiwa państwowe Ukrainy, tam gdzie to możliwe i bezpieczne, inicjują zbiórkę dokumentów archiwalnych o bohaterskim odparciu przez Ukrainę rosyjskiej agresji zbrojnej.

„Wierzymy w Ukrainę i już zaczęliśmy zbierać materiały, które na zawsze zachowają naszą pamięć o bohaterach-obrońcach, naszych zwycięstwach i okrucieństwach okupantów! Chwała

Więcej:

Не забудемо, не пробачимо!

oprac. Edyta Łaborewicz

AP Wrocław O/Legnica