Hala Státního okresního archivu v Semilech hostí od 24. září 2010 výstavu s názvem „Jizeran – 150 let zpěvu“. 45 panelů a 4 vitríny obsahují písemnosti a fotografie, které zachycují 150 let činnosti jednoho z nejstarších pěveckých spolků v českých zemích. Zlatým hřebem výstavy je prapor spolku, který nese českého lva a erb města Semil, přenesené z praporu semilské

národní gardy v r. 1848. Prapor byl nedávno zrestaurován.

Iniciátorem založení zpěváckého spolku v roce 1860 byl aktuár okresního úřadu v Semilech Bedřich Pinc, velký milovník zpěvu a hudby. Nejaktivnější byl spolek v době rakouské monarchie a první republiky, cenzurní zásahy do programu a diktát totalitních režimů jej ochromily až do normalizační beznaděje počátkem 70. let. Po r. 1989 nastává renesance spolkového života a obnovený Jizeran znovu září v plném lesku – uvádí náročná hudební díla, koncertuje doma i v zahraničí. V letošním roce oslavil své výročí velkým koncertem v Kulturním centru Golf a posléze výstavou, kterou z archivních dokumentů připravil Jaroslav Vávra, prezident Jizeranu. Realizace se ujali pracovníci okresního archivu Semily pod vedením Jaroslava Bartáka.

Výstavu je možné zhlédnout do 29. října 2010.

dla ArchNetu Marie Navrátilová
Státní okresní archiv Semily (Czechy)

Pomieszczenia Powiatowego Archiwum Państwowego w Semilech goszczą od 24 września 2010 r. wystawę pt. „Jizeran – 150 lat śpiewu“. Na 45 panelach oraz w 4 gablotach pokazano dokumenty i fotografie, które przedstawiają 150 lat działalności jednego z najstarszych towarzystw śpiewaczych na ziemiach czeskich. Perłą wystawy jest sztandar towarzystwa, przedstawiający czeskiego lwa i herb miasta Semily, przeniesione ze sztandaru semilskiej Gwardii Narodowej, pochodzącegoz 1848 r. Sztandar został niedawni poddany konserwacji.

Czeskie Stowarzyszenie Informacyjne (České informační společnosti o.s.) przy Archiwum Narodowym w Pradze, organizuje dnia 2 listopada 2010 r. bardzo interesujące seminarium poświęcone digitalizacji akt metrykalnych.
Gospodarze w następujący sposób zachęcają do udziału w tym przedsięwzięciu: „Chociaż archiwa państwowe i samorządowe od wielu lat prowadzą digitalizację różnego typu akt, którym grozi nieodwracalna uszkodzenie lub całkowita degradacja, jak np. szkice indykacyjne, mapy, dokumenty, arkusze statystyczne, a także ważniejsze kolekcje, to jednak przeciętnego odbiorcę najbardziej interesuje postęp digitalizacji ksiąg metrykalnych, które po umieszczeniu w Internecie stają się niewyczerpaną, a jednocześnie łatwo dostępną informacją badawczą. [Podczas seminarium omawiane będą:] postęp pracy w poszczególnych archiwach, technologie służące digitalizacyji, prace konieczne przy przygotowaniu do digitalizacji dokumentów, sposobach finansowania, możliwościach udostępniania i ochrony informacji oraz doświadczenia praktyczne użytkowników. [Na te tematy będą] dyskutować archiwiści, pracownicy IT, przedstawiciele Czeskiego Stowarzyszenia Genealogów i Heraldyków, użytkownicy oprogramowania firmy BACH, urzędnicy stanu cywilnego, poznamy też poglądy naszych zagranicznych sąsiadów”.
Seminarium zapowiada się więc bardzo interesująco i wpisuje się w praca nad digitalizacją zasobu ksiąg metrykalnych, jakie są obecnie prowadzone w archiwach polskich. Opłata za udział w seminarium wynosi jedyne 50 koron, które można wnieść przed otwarciem obrad o godz. 9:00. Ma ona symboliczne pokryć koszty organizacyjne, a także niewielki posiłek podany w czasie południowej przerwy. Przewidywane zakończenie obrad na godz. 16:00. Ponieważ organizatorzy spodziewają się dużego zainteresowania proszą o szybką rejestrację chętnych do udziału w seminarium, najlepiej u Mgr. Lenki Matušíkové’j, Archiwum Państwowe, ul. M. Horáková 133, 166 21 Praga 6, lub pocztą elektroniczną do korzystając np. z aplikacji umieszczonej na stronie oddziału CIS - http://cis.cesarch.cz
Przypomnijmy, iż archiwa czeskie maja już duże doświadczenie w digitalizacji i udostępnianiu w Internecie dokumentów metrykalnych, o czym staraliśmy się informować na łamach ArchNetu.

Oprac. Ivo Łaborewicz
AP O/Jelenia Góra

Więcej w języku czeskim.

29 września 2010 r. w Domu Nauczyciela w Kijowie (Bul. Władymirski 57) otwarto wystawę dokumentalną Centralnego Archiwum Państwowego Zagranicznych Ukrainików w Kijowie (ЦДАЗУ) pt. "Działania edukacyjne ukraińskiej emigracji w okresie międzywojennym”. Dokumenty ukraińskich organizacji i instytucji oświatowych zostały przekazane do ЦДАЗУ w kwietniu 2008 r. z Archiwum Państwowego w Preszowie (Prešov) na Słowacji.
Na wystawie prezentowane są dokumenty z okresu lat 20-30-tych XX wieku, dotyczące działalności edukacyjnej ukraińskiej emigracji w Niemczech, Polsce i Czechosłowacji.
Zdając sobie sprawę z konieczności podniesienia poziomu edukacji Ukraińców przebywających poza granicami kraju, przywódcy ukraińskiej emigracji wiele uwagi poświęcali pracy pedagogicznej. Na początku, głównym celem działalności było wyeliminowanie analfabetyzmu, edukacja patriotyczna i przygotowanie do podejmowania studiów wyższych. W kolejnych latach w wielu krajach europejskich były tworzone ukraińskie instytucje oświatowe, jak Wolny Uniwersytet Ukraiński (założony w Wiedniu w 1921 r.; w tym samym roku przeniesiony do czeskiej Pragi i finansowany przez rząd czechosłowacki; po II wojnie światowej przeniesiony do Monachium), Ukraińska Akademia Gospodarcza (uczelnia o profilu politechnicznym, działająca w Poděbradach w Czechosłowacji w latach 1922-1935), wreszcie Ukraiński Wyższy Instytut Pedagogiczny im. Mychajła Drahomanowa - ukraińska uczelnia pedagogiczna, działająca w Pradze w latach 1923-1933.
Oprócz dokumentów z ww. uczelni - statutów, sprawozdań z działalności, programów nauczania, informacji o wydziałach, organizacjach studenckich, kadrze wykładowców, publikacji, fotografii - na wystawie eksponowane są także inne, pochodzące z tak istotnych dla ukraińskiej przedwojennej diaspory instytucji, jak m. in. Ukraiński Instytut Naukowy w Berlinie (utworzony w 1926 r. z inicjatywy hetmana Pawła Skoropadskiego) czy Ukraiński Instytut Naukowy w Warszawie (istniejący w latach 1930-39 przy Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, a zajmujący się prowadzeniem badań nad szeroko rozumianą tematyka ukraińską), i innych.
Wystawa będzie czynna do 8 października 2010 r.
Na podstawie: Документальна виставка «Освітянська діяльність української еміграції у міжвоєнний період» з фондів ЦДАЗУ

oprac: Edyta Łaborewicz
AP Legnica

Zagadnienia gospodarcze, tak samo jak i akta obejmujące tą tematykę, nie cieszą się wśród polskich badaczy i użytkowników dużym powodzeniem, chyba że chodzi o zaświadczenia RP, czy inne potwierdzenia faktów z życia zawodowego przyszłych emerytów. Akta tego typu instytucji w Polsce w obecnej rzeczywistości ekonomicznej w zasadzie pozostają poza zasięgiem państwowej sieci archiwalnej. W wyniku tzw. transformacji ustrojowo- gospodarczej, trafiły one częściowo do państwowej sieci archiwalnej, lub też w wyniku masowych likwidacji przekazane zostały do „podmiotów gospodarczych” prowadzących działalność polegającą na przechowywaniu – niekiedy w garażu - akt upadłych państwowych przedsiębiorstw. Śmiem przypuszczać, iż te różnego pokroju składnice, przechowują również materiały archiwalne, które w natłoku i masowości tych likwidacji nie zostały zabezpieczone przez archiwa państwowe. O chaosie w tych sprawach mogą świadczyć rzesze zdesperowanych ludzi poszukujących dokumentacji przebiegu swojej drogi zawodowej. Sprawę akt upadłych przedsiębiorstw uporządkowało nieco powołanie w 2004 roku Archiwum Dokumentacji Płacowo Osobowej w Milanówku, ale co najmniej 10 lat za późno. Ale to w Polsce.
A w Niemczech powołano właśnie do życia portal dla archiwów gospodarczych „Wirtschaftsarchivportal”-WAP, czyli archiwa gospodarcze bez tajemnic. Za jego sprawą wiadomo: gdzie, kogo i co można znaleźć w licznych przecież archiwach głównie mniejszych i średnich przedsiębiorstw. Portal zawiera wykazy większości archiwów przedsiębiorstw obejmujących niemiecką strefę językową, a więc poza Niemcami Austrię i Szwajcarię. Portal dostarcza danych kontaktowych o przedsiębiorstwach i ich archiwach, a także daje przegląd źródeł historycznych do ich dziejów. Wystarczy się tylko zalogować.
WAP to wspólny projekt Gesellschaft für Unternehmensgeschichte e.V., der Vereinigung deutscher Wirtschaftsarchivare e.V. i Instituts für bankhistorische Forschung mający na celu przybliżenie i popularyzację tej tematyki w społeczeństwie. Poprzez system wyszukiwania użytkownik uzyskuje możliwość szybkiego kontaktu mailowego z poszukiwanym twórcą i przeglądu jego zasobów archiwalnych. Redakcja portalu na bieżąco będzie aktualizować dane dotyczące przedsiębiorstw oraz rejestrować nowe, które mogą to uczynić bezpłatnie.
W Niemczech od 1957 roku aktywnie funkcjonuje również Stowarzyszenie Niemieckich Archiwów Gospodarczych (Vereinigung deutscher Wirtschaftsarchivare e. V.), które oprócz poradnictwa w zakresie prowadzenia archiwów gospodarczych wydaje specjalistyczne publikacje – jakże deficytowe w naszych realiach, jak chociażby podręcznik „Handbuch für Wirtschaftsarchive. Theorie und Praxis”, czy wydawane od 1967 roku czasopismo „Archiv und Wirtschaft. Zeitschrift für das Archivwesen der Wirtschaft”.

Jolanta Leśniewska
AP O/Kutno