Zapowiedziane na 30 marca uroczyste otwarcie historyczno-archiwalnej wystawy pt. „Społeczeństwo sowieckie i wojna. 1941-1945”, z okazji zbliżającej się 65-tej rocznicy zakończenia Wielkiej Wojny Ojczyźnianej, jednego z najbardziej czczonych przez Rosjan świąt, zostały przełożone na 9 kwietnia, z powodu dnia żałoby ogłoszonego po atakach terrorystycznych w moskiewskim metrze, które miały miejsce właśnie 30 marca w godzinach porannych.
Wystawa została przygotowana z wielkim rozmachem, z udziałem wielu instytucji kultury i dziedzictwa narodowego z Rosji (archiwów i muzeów), a także państwowych archiwów Białorusi. Jej celem jest ukazanie różnych społecznych i osobistych aspektów życia w okresie wojny, pojedynczych ludzi i społeczeństwa; dnia powszedniego na froncie, na tyłach i w okupowanych miastach (w tym w oblężonym od 8 września 1941 do 18 stycznia 1944 r. Leningradzie, w którym zginęło prawie milion ludzi); powszechnego wybuchu patriotyzmu.
Jednym z tematów zilustrowanych na wystawie ma być rola Armii Radzieckiej w wyzwoleniu krajów Europy Wschodniej.
Więcej w języku rosyjskim.

oprac. Edyta Łaborewicz
AP Legnica

Słowackie Archiwum Narodowe (Slovenský národný archiv) i Słowacka Biblioteka Narodowa (Slovenská národná knižnica) prezentują obecnie wystawę pt. Odkaz na pergamene (Dziedzictwo na pergaminie), którą w dniach od 9 marca do 30 kwietnia 2010 r. można oglądać (od poniedziałku do piątku, w godz. 8.00-15.30) w Sali wystawienniczej Archiwum Narodowego w Bratysławie (Drotárska cesta 42).
Wystawa powstała w ramach projektu „Badanie, konserwacja i kulturalno-historyczne wartość dokumentów pergaminowych w Słowackiej Bibliotece Narodowej”. Początkowo była przez w Słowackim Narodowym Muzeum Literatury w Martinie (Slovenskom národnom literárnom muzeu v Martine).
W zbiorach Archiwum Literatury i Nauki (Archívu literatúry a umenia) znajduje się blisko 200 pergaminowych rękopisów proweniencji francuskiej, włoskiej, niemieckiej, czeskiej i oczywiście słowackiej, pochodzących od XI do XX wieku. Na wystawie zaprezentowano tylko ich część. Pergaminy spisano w łacinie, po niemiecku, słowacku i w innych językach. Zachowały się też pojedyncze egzemplarze spisane głagolicą i po hebrajsku. Na wystawie można się także zapoznać z procesem wytwarzania pergaminu i jego wykorzystaniem, jak również z narzędziami, które są niezbędne do jego powstania. Częścią wystawy są rozmaite pieczęcie.
Muzeum Literatury wydało do wystawy kolorowy katalog, którego autorami są jego pracownicy: Ing. A. Maková, Mgr. M. Brincková, Ing. I. Kuka, a fotografie sporządziła A. Jančiová. Na umieszczonych w katalogu zdjęciach pokazano m.in. dokumenty: cesarza Karola VI. z 1727 r., cesarza Leopolda I. z 1659 r., hebrajski kodeks z XVIII w., bratysławski antyfonarz z lat 1487-1488, hebrajskie fragmenty z XIV-XV w. i wiele innych.

Słowackie Archiwum Narodowe (Slovenský národný archiv)
Słowacka Biblioteka Narodowa (Slovenská národná knižnica)

oprac. Ivo Łaborewicz
AP O/Jelenia Góra

Starając się dotrzeć z informacjami o swojej działalności i zbiorach, do jak niewiększej liczby potencjalnych badaczy, Okręgowe Archiwum Państwowe w Pradze (Státní oblastní archiv v Praze) założyło właśnie swój profil na Facebooku . Na razie, oprócz podstawowych informacji teleadresowych i godzin otwarcia można tu znaleźć zaproszenia na dwie wystawy, ale profil na pewno będzie się stale rozwijał. Jak bardo? Jest to uzależnione jedynie od inwencji archiwistów oraz odzewu i potrzeb osób odwiedzających ten profil. Jest on pierwszą tego typu prezentacją podjęta przez archiwum w Czechach. Jeszcze nie wiadomo, czy pójdą za nim następne, na razie czekają na efekty praskiego działania.

Facebook Státní oblastní archiv v Praze

oprac. Ivo Łaborewicz
AP O/Jelenia Góra

„Pozostali wierni Czechosłowackiej Republice”. Przepisy dotyczące niemieckich antyfaszystów w Czechosłowacji. Publikacja przygotowana i zmieszczona na stronach Archiwum Narodowego w Pradze (Národní archiv v Praze) Zamieszczono tu urzędowe zarządzenia i wytyczne z lat 1945-1950, dotyczące żyjących w Czechosłowacji niemieckich antyfaszystów. Mają one postać uchwał, rozporządzeń, okólników i dyrektyw, wydawanych przez takie organa jak ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Spraw Zagranicznych, Opieki Socjalnej, rad narodowych i inne. Często o sprawach niemieckich mówi się w nich marginalnie, ale na ich podstawie można wyrobić sobie pojęcie o sytuacji ludności niemieckiej w Czechosłowacji i o stosunku do niej władz centralnych i lokalnych oraz o wielu problemach dotyczących tej tematyki. Chodzi oczywiście wyłącznie o tę część Niemców, których urzędnicy uznali za antyfaszystów, i których tym samym nie pozbawiono obywatelstwa i nie wysiedlono. Wobec bardzo silnych powojennych nastrojów antyniemieckich władze państwowe musiały czynić wiele wysiłku, aby zapewnić bezpieczeństwo, a także normalną egzystencję tej części swoich obywateli. Sama praca składa się z dwóch zasadniczych części: wykazu i opisu przeszło 100 tychże przepisów oraz z reprodukcji ich oryginałów w formie zdjęć. Całość poprzedzona została wstępem historycznym autorstwa Davida Kovařika, notą edytorską sporządzoną przez Helenę Novačkovą oraz wykazem użytych skrótów.

oprac. Ivo Łaborewicz
AP O/Jelenia Góra