Od 6 marca doi 16 maja 2011 r. w Hôtel de Soubise, siedzibie dyrekcji Archiwów Państwowych Francji, czynna jest wystawa: "Sprawa templariuszy. Od procesu do mitów"

Aresztowanie, rankiem 13 października 1307 r., wszystkich Templariuszy w Królestwie Francji, ich uwięzienie, przesłuchanie, późniejszy proces i wreszcie, w wyniku wyroku, spalenie na stosie Wielkiego Mistrza  Jakuba de Molay i wszystkich braci, a w konsekwencji likwidacja zakonu i przejęcie przez wielu zainteresowanych, legendarnego majątku, budziły emocje u współczesnych i nie przestają, także dzisiaj, oddziaływać na wyobraźnię.

Z inicjatywy króla Francji Filipa Pięknego, "biedni bracia Świątyni Salomona w Jerozolimie" zostali zaaresztowani i przesłuchiwani pod kryminalnym zarzutem herezji przez głównego inkwizytora Francji Guillaume de Paris. Mieli przyznać się do najcięższego przestępstwa średniowiecza, a tym samym stworzyć możliwość królowi Francji zagarnięcia ich majątku.

Przygotowanie pierwszej fazy zakładało aresztowanie wszystkich templariuszy we Francji i odbywało się w ścisłej tajemnicy. Wielki Mistrz został wywabiony z siedziby Zakonu  na Cyprze , skąd przed 20 października 1306 r., na polecenie papieża Klemensa V, wyjechał do Francji. W Królestwie Francji istniało napięcie społeczne spowodowane wygnaniem Żydów w lipcu 1306 r. W zawiązku z tym łatwiej można było ukryć sekretne działania policyjne.

Niemieckie środowisko archiwalne może czuć się usatysfakcjonowane wyborem nowego prezydenta Bundesarchiv. Został nim Michael Hollmann, rocznik 1961, z wykształcenia historyk i germanista, wieloletni pracownik archiwum pełniący ostatnio funkcje Prezydenta Oddziałów BA "Deutsches Reich" i "Bundesrepublik Deutschland". Jest znakomitym praktykiem i znawcą problematyki archiwalnej oraz członkiem gremiów naukowych w Niemczech i międzynarodowych. Jest również – jak wyraził się Minister Kultury Bernd Neumann wprowadzając go na nowe stanowisko – gwarantem kontynuacji procesu digiatlizacji zasobu archiwalnego oraz podejmowania nowych wyzwań stojących przed jednym z największych archiwów na świecie. Zna dobrze swoich współpracowników oraz oczekiwania użytkowników zasobu archiwalnego.
Wybór Hollmanna na stanowisko prezydenta BA poprzedzony był szeroką dyskusją związaną z kontrowersyjną kandydaturą na to stanowisko Güntera Winandsa, popieranego przez rządzącą CDU, któremu zarzucano brak kompetencji do sprawowania tak prestiżowego stanowiska. W efekcie protestów miedzy innymi Verband deutscher Archivarinnen und Archivare (VdA), i innych środowisk naukowych w Niemczech sprawa otarła się o Kanclerz Angelę Merkel i przyniosła oczekiwany rezultat. Sprawę kontrowersji wokół tej kandydatury opisywaliśmy w artykule z 30 grudnia 2010 r. Kontrowersje wokół następcy Prezydenta Bundesarchiv. Tym samym w stan spoczynku przeszedł długoletni jego szef Hartmut Weber będący na tym stanowisku od 1999 roku. Jego osobie poświęcona została publikacja, która ukazała się w ubiegłym roku pod redakcją współpracowników - Angeliki Menne-Haritz i Rainera Hofmanna. „Archive im Kontext. Öffnen, Erhalten und Sichern von Archivgut in Zeiten des Umbruchs. Festschrift für Prof. Dr. Hartmut Weber zum 65. Geburtstag” ( Archnet, 02.01.2011r.)
Ostatnie dni urzędowania H. Webera obfitowały w ważne wydarzenia natury dyplomatycznej i merytorycznej. Jego długoletnia praca uhonorowana została prestiżowymi odznaczeniami. W sposób szczególny uhonorowała go dwie ambasady – Francji i Austrii. Maurice Gourdault-Montagne ambasador Francji odznaczył H Webera Orderem Kawalera Zasłużonego dla Sztuki i Literatury (Insignien eines Officier de l’Ordre des Arts et des Lettres), a ambasador Austrii Ralph Scheide, Krzyżem Zasłużonych dla Rozwoju Wiedzy i Sztuki I klasy w uznaniu za długoletnią współpracę oraz udział w organizacji wiedeńskiego kongresu archiwalnego w 2004 r.
Jeszcze zaś 31 marca na jego ręce została złożona dokumentacja rekonstrukcji bursztynowej komnaty przekazana przez konsula generalnego Federacji Rosji Jewgenija Schmagina i prezesasa Zarzadu E.ON Ruhrgas Klausa Schäfera. Nazywana często 8 cudem świata bursztynowa komnata, prezent Fryderyka Wilhelma dla Piotra Wielkiego jako dowód przyjaźni i sojuszu pomiędzy mocarstwami, zaginęła w 1945 roku i dotychczas nie została odnaleziona. Prace nad jej rekonstrukcją rozpoczęto w 1979 i prowadzono je na podstawie zachowanych źródeł do 2003 r. Jednym z głównych sponsorów rekonstrukcji był właśnie E.ON Ruhrgas. W jej uroczystym otwarciu podczas obchodów 300-lecia Sankt Petersburga brali udział m.in. Władimir Putin, Gerhard Schröder i George Bush.
Ostatni dzień urzędowania na stanowisku Prezydenta BA H. Webera uwieńczony został pozyskaniem niezwykłego zbioru archiwalnego. I tym właśnie burszytynowym akcentem zakończyła się 11- letnia kadencja zasłużonej dla niemieckiej archiwistyki i kultury postaci.

Na podstawie: Bundesarchiv oraz Augias.net
oprac. Jolanta Leśniewska
AP Oddział Kutno

W dniach 31 marca - 1 kwietnia 2011 r. w gmachu Rosyjskiej Akademii Nauk w Moskwie odbył się pierwszy kongres rosyjskich nauczycieli historii i nauk społecznych. Przybyło na niego ok. 800 nauczycieli ze szkół, kolegiów i wyższych uczelni oraz przedstawicieli władz oświatowych ze wszystkich regionów Federacji Rosyjskiej. Na kongresie oceniano stan i perspektywy nauczania historii w szkołach, w tym regionalnej w kontekście nauczania historii Rosji, rolę nauczycieli historii w kształtowaniu postawy obywatelskiej młodych ludzi, stan standardów edukacyjnych, opracowanie podręczników szkolnych i wydawnictw elektronicznych na temat historii i nauk społecznych. W sesji plenarnej przemówienie na temat archiwów rosyjskich wygłosił Szef Federalnej Agencji Archiwów A. N. Artizow . Pomocy przy organizacji kongresu udzieliła Komisja przy Prezydencie Federacji Rosyjskiej dla przeciwdziałania próbom fałszowania historii na szkodę Rosji (utworzona dekretem Nr 549 Prezydenta Federacji Rosyjskiej z dnia 15 maja 2009 r.).

Więcej: Первый всероссийский съезд учителей истории и обществознания
Документы

oprac. Edyta Łaborewich
AP Legnica

To już dwa lata minęły od chwili, kiedy w marcowe popołudnie 2009 r. w kilka sekund, z powierzchni ziemi zniknął budynek archiwum miasta Kolonii wraz z 30- kilometrowym zasobem archiwalnym obejmującym dzieje miasta i całego regionu od wczesnego średniowiecza po czasy współczesne. Przyczyną katastrofy były prawdopodobnie błędy popełnione w czasie prac podziemnych przy budowie linii metra. W wyniku tych wydarzeń uległ całkowitemu zniszczeniu budynek archiwum miejskiego, oraz przyległe do niego budynki, dwie osoby straciły życie, a ponad 36 rodzin straciło mieszkania i do dziś część z nich znajduje się pod opieką psychologiczną. Zniszczeniu uległy również dwie szkoły Friedrich-Wilhelm-Gymnasium i Kaiserin-Augusta-Schule. Obecnie teren katastrofy przy Severinstraße jest obszarem, na którym prowadzone są, z jednej strony intensywne prace poszukiwawcze w zapadlisku po archiwum miejskim, z drugiej strony prace budowlane zniszczonych obiektów. Przed miastem zaś stoją poważne problemy związane z przywróceniem tej części miasta miastu, a także z procesami sądowymi i kwestiami odszkodowawczymi dla poszkodowanych.
Do dziś odzyskano 90 % utraconego zasobu, a 5 % pozostaje nadal w miejscu zawalenia budynku. Pozostałą część uznaje się za bezpowrotnie utraconą. Z całości odzyskanych akt 35 % znajdowało się w stanie bardzo ciężkiego uszkodzenia, 50% ciężkiego i średniego, a 15 % posiadało niewielkie uszkodzenia. Po odzyskaniu tej części zasobu, która znalazła się na powierzchni zapadliska, przystąpiono do prac związanych z wydobyciem pozostałych ok. 5 % zasobu, który znalazł się pod wodą. W tym celu zbudowano skomplikowaną technicznie tzw. platformę ratunkową, której koszt budowy wyniósł 13 mln Euro. Obecny etap ratowania pozostałych archiwaliów trwa od 14 grudnia 2010 roku i przyniósł naprawdę imponujące efekty. Odzyskano od tego czasu archiwalia mieszczące się w 116 kontenerach, których wielkość odpowiada 580 mb. Do prac na tym właśnie etapie zaangażowano nurków, możemy więc śmiało mówić o archiwistyce podwodnej.