Piękny wiek XIX był dla rozwoju nauki okresem przełomowym zarówno w dziedzinie nauk technicznych jak również  humanistycznych. Na wielką skalę dokonywano wówczas odkryć archeologicznych, z których szczególnie zasłynęli Anglicy  w swoich koloniach, ale także inni samotni archeolodzy amatorzy, którzy dokonywali spektakularnych odkryć archeologicznych, jak chociażby Henryk Schlimman.
Österreichischen Staatsarchiv wraz  z Arhivele Naţionale ale Românie  i Magyar Országos Levéltár realizują wspólnie projekt badawczy  obejmujący zagadnienia narodzin współczesnej archeologii na podstawie dokumentacji z pierwszej połowy XIX w. dotyczącej wykopalisk archeologicznych w  Semizegetusa Regia, w  dawnym królestwie Daków.
Królestwo Dacji  w okresie swojego największego rozkwitu pod panowaniem królów od  Burebista do Decebala obejmowało większość wschodnich Karpat i regionu Dunaju, a od II wieku stało się częścia Cesarstwa Rzymskiego. Jednym z najważniejszych centrum tego imperium politycznego i religijnego była Sarmizegetusa Regia (dziś Gradistea de Munter). Pozostałości starożytnego miasta znajdują się w odległym regionie górskim, Munţii Orăştiei obejmującym w południowo-zachodnią Transylwanię. Stanowią one  część rozległego kompleksu archeologicznego obejmującego twierdze górskie, osady i miejsca kultu,  które  zostały objęte  w 1999 roku programem ochrony w ramach  Światowego Dziedzictwa UNESCO.

W trakcie Warszawskiej Jesieni Archiwalnej przedstawiono nową książkę Wkład archiwistów warszawskich w rozwój archiwistyki polskiej. Zbiór studiów poświęconych warszawskiemu środowisku archiwalnemu pod red. Alicji Kuleckiej, opublikowaną przez Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. Warta jest ona rekomendowania z wielu względów. Zawiera 34 artykuły o różnorodnej tematyce – 4 rozdziały grupują je wokół nadrzędnych tematów: instytucje, teoria i praktyka, ludzie oraz dziś i jutro. Polecane teksty przedstawiają liczne aspekty archiwistyki, mówią o trwaniu i zmianach – nazw, struktur, siedzib, warunków funkcjonowania, o ludziach działających w miejscach i w ramach struktur, o ich postawach, trudach i osiągnięciach, o ideach, które propagowali lub wdrażali w życie. Publikacja nie zastąpi podręczników archiwistyki czy słownika biograficznego, ale jest ich cennym uzupełnieniem. Przybliża i pomaga zrozumieć to, co już się zdarzyło, i zachęca do dopisania ciągu dalszego, bowiem archiwistyka nadal się rozwija, zmienia swoje oblicze i oblicze świata, a przynajmniej jego obraz utrwalony w materiałach archiwalnych. Wszystkie cytaty i ilustracje zamieszczone w prezentacji pochodzą z omawianej książki.

Omówienie

Anna Laszuk
NDAP

W zasobie Centralnego Archiwum Państwowego w Tiranie (Albania), wśród ok. stu innych rękopisów odkrytych u schyłku reżimu komunistycznego (pod koniec 80. - na początku lat 90. XX w.), znajduje się tzw. Kodeks Korçë 93 (od nazwy miasta Korçë, leżącego na południowym wschodzie Albanii). Kodeks pochodzi z X wieku i jest wspaniale zachowanym zabytkiem piśmiennictwa bizantyńskiego. Spisany na 308 cienkich pergaminowych arkuszach, zawiera tekst czterech Ewangelii i jest bogato iluminowany (ozdobne inicjały, portrety Ewangelistów). Tekst jest napisany w formie krzyża, co jest szczególnie rzadkim zjawiskiem w historii rękopisów w języku greckim.

Ilustracja z Kodeksu Rabbuli

źródło: Uniwersystet Pedagogiczny w Krakowie

Archiwa państwowe przechowują nie tylko dokumenty w popularnym znaczeniu tego słowa. Stwierdzenie to ilustruje wirtualna wystawa mniej „typowych” materiałów archiwalnych, wykonana przez Archiwum Państwowe Obwodu Brzeskiego (w Brześciu, biał. Брэст, ros. Брест).
Na wystawie zaprezentowano więc nie dokumenty tekstowe, ale mapy, plany, reklamy, ulotki, plakaty, zdjęcia, druki, publikacje naukowe i wydawnictwa muzyczne z biblioteki Archiwum, z XIX – pocz. XX w., w języku rosyjskim, polskim, francuskim, niemieckim, łacińskim i hebrajskim.

Żródło: brestjust.by