Instytut Dziejów Najnowszych Akademii Nauk Republiki Czeskiej, Czeskie Archiwum Narodowe oraz Katedra Archiwistyki i Nauk Pomocniczych Historii Wydziału Historycznego Uniwersytetu w Ústí nad Łabą zapraszają do udziału w konferencji pt. „Archiwum, władza, polityka”, która odbędzie się w czwartek 24 i 25 listopada 2022 r.
Historia archiwistyki w Czechach, a wcześniej w Czechosłowacji, koncentrowała się dotąd głównie na dziejach poszczególnych archiwów, biografiach znaczniejszych archiwistów, na rozwoju legislacji i organizacji sieci archiwalnej. W opracowaniach tych rzadko jednak odnoszono się do relacji, jakie zachodziły pomiędzy archiwami a politykami (polityką), czy też archiwami a władzą (rządzącymi). Według czeskich archiwistów jest to temat, któremu znacznie większą uwagę poświęca się w badaniach historiograficzno - archiwalnych w krajach sąsiednich, a więc w Niemczech i w Polsce. Przenikanie się archiwistyki i polityki ma miejsce od początków istnienia obu instytucji, do dziś w różnych, naturalnie zmieniających się formach. Przygotowywana konferencja ma na celu zrobienie przynajmniej pierwszego kroku w kierunku naprawienia tego braku i zwrócenia uwagi opinii publicznej na motywy, które z wielu powodów zostały zepchnięte na drugi plan.

Krupp -nazwa i tradycja tej firmy, jej właścicieli i rodziny są nierozerwalnie związane z Essen i  Villą Hügel. Co więcej, miejsce to reprezentuje styl życia wielkiego mieszczaństwa, a tym samym epokę niemieckiej historii. Dla Alfreda Kruppa von Bohlen und Halbach-Stiftung szczególną misją jest zachowanie tego miejsca i otaczającego je parku dla teraźniejszości i przyszłości.Trzy instytucje – jeden cel: Fundacja Alfrieda Kruppa von Bohlen und Halbach, Archiwum Historyczne Kruppa – również należące do Fundacji Kruppa – oraz Kulturstiftung Ruhr współpracują z powodzeniem, aby utrzymać dla przyszłości archiwum gospodarcze koncernu Kruppa mieszczące się właśnie w tym pięknym obiekcie- udostępnienie społeczeństwu zbiorów koncernu jako dziedzictwa historycznego Niemiec. To miejsce jest równie symbolem etosu ludzi wielkiego kapitału przemysłowego w Niemczech, którzy poza pomnażaniem majątku, mieli na uwadze również dobro społeczne. O zbiorach archiwalnych w 1871  Alfred Krupp, syn założyciela koncernu,powiedział : „Chciałbym, aby to  nie zostało utracone”.

Najważniejszym wyróżnieniem, jakim Republika Czeska honoruje osoby o szczególnych osiągnięciach na polu archiwalnym jest medal „Za Zasługi dla Czeskiej Archiwistyki” (Za zásluhy o české archivnictví). Nadaje go Minister Spraw Wewnętrznych, odpowiedzialny w tym kraju za archiwa. Od 2006 r. odznaczenie to wręczono już ich ponad 300 razy. W tym roku uhonorowano nim kolejne 23 osób.
Medal „Za zasługi dla czeskiej archiwistyki” został ustanowiony rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych nr 39 z dnia 9.12.2005 roku, jako szczególne wyróżnienie dla osób, które przyczyniły się do rozwoju czeskiej archiwistyki. Autorem projektu medalu jest rzeźbiarz Michal Vítanovský, z kolei dyplom, będący świadectwem przyznania medalu, zaprojektowała Šárka Macková. Medal jest przyznawany osobom żyjącym, obywatelom Republiki Czeskiej oraz cudzoziemcom, którzy wnieśli szczególny wkład w archiwistykę czeską, w szczególności poprzez: osiągnięcie doskonałych wyników w zarządzaniu czeskimi archiwami, lub znacząco przyczynili się, poprzez swoją działalnością naukową, zawodową i wydawniczą, do podniesienia poziomu czeskiej archiwistyki, czy też poprzez swoją działalność pedagogiczną wpłynęli na edukację czeskich archiwistów, jak również w sposób wyjątkowy przysłużyli się do wzrostu międzynarodowej współpracy archiwalnej i budowania pozytywnego wizerunku czeskiego archiwów za granicą, oraz wykazali się osobistą odwagą i inicjatywą w ratowaniu rzadkich archiwów podczas klęsk żywiołowych.

Hollmann: „Archiwa Ukrainy to kulturowa pamięć kraju”
W obliczu pozorowanych referendów na okupowanych przez Rosję terenach południowej i wschodniej Ukrainy(w obwodzie donieckim, ługańskim, chersońskim i zaporoskim), których celem było usprawiedliwienie aneksji ukraińskich ziem okupowanych przez prorosyjskich separatystów i przez wojska rosyjskie, prezes Archiwum Federalnego prof. Michael Hollmann ostrzegł przed rosnącym zagrożeniem dla dziedzictwa kulturowego. Prof. Holmann powiedział: „W szczególności ukraińskie archiwa stanowią kulturową pamięć tego kraju. To one zachowują wspomnienia i kształtują tożsamość. Dlatego muszą być chronione i zachowane jako filary suwerennego i niezależnego państwa”. W szczególności Hollmann zwrócił uwagę na zagrożenie dla archiwów zajmujących się upamiętnianiem Holokaustu i życia Żydów. „W trakcie rzekomej denazyfikacji na Ukrainie Rosja zagraża miejscom pamięci o Holokauście. To smutny przykład nadużywania historii do celów propagandowych” – powiedział Hollmann.