Od czerwca 2023 r. Międzynarodowa Rada Archiwów prowadzi na Ukrainie digitalizację zasobów archiwalnych zagrożonych zniszczeniem w skutek działań wojennych. Prace te realizowane są przez ukraińskich ekspertów w terenie. Finansowanie ich było możliwe dzięki pozyskanemu gratowi przyznanemu przez Międzynarodowy Sojusz na Rzecz Ochrony Dziedzictwa w Strefach Konfliktu  (International alliance for the protection of hertage in conflict areas  - ALIPH).

MRA zaproponowała dwuetapowy projekt, którego osią jest zrealizowanie digitalizacji zasobu w warunkach wojennych (zniszczeń, braku personelu, przerw w dostawach prądu, okupacji pomieszczeń itp.). W pierwszym etapie, realizowanym w 2023 r., postanowiono przygotować podręcznik digitalizacji zasobu  w sytuacjach specjalnych, dostosowany do specyfiki i potrzeb ukraińskich archiwów regionalnych. Prace te po stronie "zachodniej" prowadziło Muzeum i Archiwum Galt w Kanadzie (Galt Museum and Archives) związane umową partnerską od 2021 r. z Państwową Służbą Archiwalną Ukrainy (patrz. ArchNet, MRA: Apel o wsparcie dla Państwowej Służby Archiwalnej Ukrainy). Prace prowadzone były online. Duga faza projektu zacznie się od praktycznych prac, w wyznaczonych archiwach we wschodniej Ukrainie w Chersoniu, Czernihowie, Mikołajowie i Centralnym Państwowym Audiowizualnym i Elektronicznym Archiwum w Kijowie. Ośrodki te będą pełnić  rolę centrów kompetencyjnych dla pozostałych archiwów. Projekt podręcznika,  warsztatów i jego wykorzystania w praktyce ma pozwolić na szersze korzystanie ze zdobytej wiedzy i doświadczeń w podobnych sytuacjach kryzysowych gdziekolwiek na świecie.
Projekt finansuje Międzynarodowy Sojusz na Rzecz Ochrony Dziedzictwa w Strefach Konfliktu (International alliance for the protection of hertage in conflict areas  - ALIPH) została powołana 8 marca 2017 r. w Genewie. Jest fundacją szwajcarską (oparta na prawie szwajcarskim) o zasięgu międzynarodowym. Jej fundamentem jest troska o kulturowe dziedzictwo bezpowrotnie tracone w wyniku konfliktów zbrojnych. Działania ALIPH obejmują trzy obszary: ochroną prewencyjną w celu ograniczenia ryzyka zniszczenia, podejmowania środków nadzwyczajnych w celu zabezpieczenia dziedzictwa, działania pokonfliktowe służące umożliwieniu ponownego korzystania z dóbr kultury.  

Odwołania:

ALIPH wiki

GALT Museum & Archives

Źródła:

MRA: Les archives ukrainiennes poursuivent leur projet de numérisation d’urgence en situation de crise

oprac. Adam Baniecki
AP Wrocław O.Bolesławiec