Na stronach internetowych czeskiego parlamentu (Poslanecké sněmovny) można oglądać wystawę unikatowych fotografii z lat 1990-1992, ukazujących życie czechosłowackiego parlamentu, wówczas Czeskiej Rady Narodowej. Lata te naznaczone były przemianami polityczno-społecznymi i gospodarczymi, jak również dążeniem Słowaków do suwerenności. Autorką tych już archiwalnych zdjęć była wybitna czeska fotograf, a wówczas także posłanka, Dagmar Hochová.
Hochová urodziła się w 1926 r. w Pradze, studiowała tamże na Państwowej Szkole Grafiki (1942–1943, 1946). Następnie zajmowała się fotografią reklamową i została jedną z pierwszych uczennic prof. Karla Plicky w nowo powstałej Filmowej Akademii Sztuk Scenicznych. W 1953 r. ukończyła studia podyplomowe z zakresu fotografii filmowej i podjęła współpracę z czasopismami i wydawnictwami dla dzieci, co sprawiło, iż poświęciła się fotografii reportażowej i dokumentalnej. Jej najbardziej znane cykle fotogramów to: Dzieci, Siła Wieku, Pary, Święta i Uroczystości. Jej obiektyw chwytał migawki z życia małych i zaniedbanych dzieci, osób starszych i zakonnic. Zawsze ciągnęło ją do miejsc, w których coś się działo. Jej dzieło wymyka się wszelkie konwencjom. Lekceważyła wszelkie reguły kompozycyjne, gardziła aranżacją scen, fotografowała osoby lub przedmioty, nienawidziła sztucznego oświetlenia, zwłaszcza światła stroboskopowego, nie interesowała się techniczną precyzją. Najważniejsza dla niej była siła wypowiedzi o człowieku i temu podporządkowała wszystko. W 2001 r. wydała swoją ostatnią książkę, zawierającą fotograficzne portrety czeskich pisarzy, zatytułowaną „Koniec chleba, początek kamieni” (Konec chleba, počátek kamení). W latach 1990-1992, z ramienia Forum Obywatelskiego, była członkiem Czeskiej Rady Narodowej, W 2001 r. została odznaczona Medalem Zasługi za wybitne osiągnięcia artystyczne.

Chociaż w ankiecie sejmowej określiła się jako emeryta, nie zaprzestała robienia zdjęć podczas całej kadencji parlamentarnej. Dzięki temu powstał unikalny zestaw fotografii dokumentujących wydarzenia w budynku czeskiego parlamentu na Małej Stranie. Prezentują one wyjątkowe spojrzenie, łączące poglądy polityka z poglądami artysty. Przedstawiają obrady Czeskiej Rady Narodowej, ale także chwile nieformalne, rozmowy i spotkania toczące się w sali posiedzeń, jak i w kuluarach. W 1992 r., pod koniec dwuletniej kadencji, Hochová zorganizowała w foyer parlamentu wystawę niektórych zdjęć z tego czasu. Wystawa wzbudziła zainteresowanie, ale wkrótce ją zlikwidowano, a autorka zabrała zdjęcia ze sobą.
Gdy Dagmar Hochová zmarła w 2012 r., jaj fotograficzną spuściznę przekazano do Galerii Morawskiej w Brnie, gdzie jest przechowywana do dziś. Galeria nad opracowaniem i badaniem tych materiałów z Instytutem Historii Współczesnej Akademii Nauk Republiki Czeskiej. Dzięki pomysłowi Tomáša Zahradníčka z tegoż Instytutu, przy współpracy z Jiřím Pátkiem z Galerii Morawskiej w Brnie oraz Izby Poselskiej, część fotografii Hochovej powróciła po blisko 30 latach do miejsca, w którym powstały, gdzie po raz pierwszy je zaprezentowano publicznie. Otwarto ją 19 listopada 2020 r. w foyer Izby Poselskiej, a obecnie archiwum czeskiego Parlamentu prezentuje ją w formie wystawy internetowej na swoich stronach.
Sama wystawa, zawierająca 22 fotografie, uzupełniona jest o życiorys ich autorki oraz tekst ukazujący w kontekście historycznym i politycznym działalność Czeskiej Rady Narodowej w latach 1990-1992.

Więcej:

Wikipedia: Dagmar Hochová

Kancelář Poslanecké sněmovny a Moravská galerie v Brně: Parlamentní dění objektivem poslankyně Dagmar Hochové

Ivo Łaborewicz
AP Wrocław O/Jelenia Góra