Dnia 16 marca 2021 r. w Sali Wystawowej Archiwów Federalnych w Moskwie - wernisaż wystawy historyczno-dokumentalnej „Wojna polsko-sowiecka 1919-1921. Traktat pokojowy w Rydze” oraz okrągły stół poświęcony konfrontacji zbrojnej i dyplomatycznemu rozwiązaniu konfliktu między Rosją Sowiecką a Polską.
Organizatorami wystawy są: Federalna Agencja Archiwalna, Rosyjskie Państwowe Archiwum Historii Społecznej i Politycznej oraz Rosyjskie Towarzystwo Historyczne, a w jej przygotowaniu wzięły udział m.in.: Rosyjskie Państwowe Archiwum Wojskowe, Rosyjskie Państwowe Archiwum Dokumentów Filmowych i Fotograficznych, Państwowe Archiwum Federacji Rosyjskiej, Rosyjskie Państwowe Archiwum Literatury i Sztuki, Rosyjskie Państwowe Archiwum Historii Współczesnej, Rosyjskie Państwowe Archiwum Dokumentów Dźwiękowych, Departament Historyczno-Dokumentalny Ministerstwa Spraw Zagranicznych Federacji Rosyjskiej, Archiwum Polityki Zagranicznej Federacji Rosyjskiej, Archiwum Prezydenta Federacji Rosyjskiej, Departament Archiwów i Ewidencji Ministerstwa Sprawiedliwości Republiki Białorusi, Archiwum Państwowe Republiki Białorusi, Białoruskie Państwowe Archiwum-Muzeum Literatury i Sztuki, Białoruskie Państwowe Archiwum Dokumentów Filmowych i Fotograficznych, Państwowe Archiwum Obwodu Mińskiego i wiele innych.

Z dokumentów prezentowanych na wystawie wynika, że Rosja sowiecka dążyła do nawiązania stosunków dyplomatycznych z Polską i pokojowego rozwiązania kwestii terytorialnej. Przyczyną klęski Armii Czerwonej w Bitwie Warszawskiej (wydarzenia znane w Polsce jako „cud nad Wisłą”, który pozwolił uratować Europę przed bolszewizmem), jak piszą autorzy wystawy, była błędna ocena sytuacji na froncie, natomiast kampania Armii Czerwonej w Polsce była tylko następstwem polskiej agresji na wschodnich sąsiadów.
Wyczerpanie walczących stron przyczyniło się do rozpoczęcia negocjacji pokojowych, zakończonych podpisaniem w dniu 18 marca 1921 r. traktatu pokojowego w Rydze. Negocjacjom tym poświęcono w ekspozycji wiele uwagi.
Bogaty zbiór dokumentów prezentowanych na wystawie pozwala „z otwartym umysłem” spojrzeć na wydarzenia z przeszłości, „odrzucić ich upolitycznienie i oceniać je w kontekście określonej epoki”. Materiały archiwalne pochodzące z zasobu rosyjskich i białoruskich archiwów państwowych uzupełniają eksponaty muzealne, unikatowe autentyczne ulotki i plakaty propagandowe (w języku rosyjskim i polskim), rzeczy osobiste Lenina, Dzierżyńskiego i Budionnego, nagrania audio i kroniki filmowe.
Wystawie towarzyszy projekt internetowy, który obejmuje elektroniczne kopie pełnotekstowe ponad 1000 dokumentów archiwalnych.
Dla zwiedzających wystawa będzie czynna od 17 marca do 25 kwietnia 2021 roku.

Więcej: Историко-документальная выставка «Польско-советская война 1919–1921 гг. Рижский мирный договор»

oprac: Edyta Łaborewicz

AP Wrocław O/Legnica