Austria/Czechy. Złota bulla Karola IV na liście światowego dziedzictwa UNESCO
Dnia 16 czerwca 2014 roku w Wiedniu, w sali kongresowej Urzędu Kanclerskiego, odbyła się uroczystości wręczenia świadectwa UNESCO o wpisaniu na światową listę dziedzictwa kulturowego Złotej Bulli cesarza Karola IV, co formalnie nastąpiło jeszcze w 2013 roku. Jest to dokument „światowej klasy i cieszę się, że to historyczne dziedzictwo zostało uwzględnione na liście UNESCO „Memory oft he World – Pamięć świata”, stwierdził federalny minister Austrii Josef Ostermayer.
Złota Bulla wydana przez Karola IV Luksemburskiego, przyjęta w 1356 roku na sejmie w Norymberdze, była dokumentem reformujący ustrój świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego. Ustalała ona listę siedmiu elektorów mających wybierać cesarza. Elekt, wybrany większością głosów, stawał się jedynie królem rzymski, ale z prawem do koronacji na cesarza. Koronacja na króla odbywała się w Akwizgranie, zaś na cesarza w Rzymie. Bulla obowiązywała aż do XIX w. Dawała ogromne prawa elektorom w ich posiadłościach, czyniąc ich faktycznie niezależnymi. Ich godność była dziedziczna, podległe im terytorium stawało się niepodzielne, traktowano ich na równi z królami, posiadali najwyższe sądownictwo a razem tworzyli osobną kurię Sejmu Rzeszy, posiadającą prawo formułowania projektów ustaw na równi z cesarzem.
Karol IV Luksemburski niemal całe swoje życie złączył z Pragą. Tu się urodził 14 maja 1316 roku i tu zmarł 29 listopada 1378 roku, jako syn i następca króla czeskiego Jana Luksemburskiego. Na chrzcie otrzymał tradycyjne w dynastii Przemyślidów imię Wacław, jednak podczas bierzmowaniu przyjął imię Karol. W 1346 roku koronowany na króla rzymskiego oraz na króla Czech jako Karol I, w 1355 roku został cesarzem Świętego Cesarstwa Rzymskiego.
Austriacy są dumni z wpisania Bulli na listę światowego dziedzictwa, gdyż wśród 301 umieszczonych tam dokumentów w ich inicjatywy znalazło się tam ich aż 13, co stanowi drugą największą liczbę wpisów na świecie. Ponieważ jednak tym razem była to inicjatywa dwóch krajów; Austrii i Niemiec, Josef Ostermayer stwierdził podczas uroczystości, iż spełnia się tym samym „wizja UNESCO współpracy ponad granicami”.
Czesi zwracają zaś uwagę, iż tzw. „czeski” czystopis tejże Bulli został umieszczony i opieczętowany latem 1356 roku w praskiej kancelarii, gdzie był umieszczony w rejestrach archiwach Habsburgów i gdzie pozostawał do 1852 roku, kiedy to przeniesiono go do Wiednia.
Więcej: Česká archivní společnost
Zlatá bula Karla IV. světovým kulturním dědictvím UNESCO.
Goldenen Bulle Kaiser Karls IV.
oprac. Ivo Łaborewicz
AP Oddział Jelenia Góra
Poprawiony (czwartek, 26 czerwca 2014 19:54)