Naukowy Portal Archiwalny

Otwarte czasopisma naukowe a prawa autorskie

Prawo autorskie ma ogromne znaczenie dla rozpowszechniania dóbr kultury i nauki, w tym zasobów archiwalnych. Jednocześnie trudno znaleźć prawo, które byłoby bardziej zawiłe, niejasne, wewnętrznie sprzeczne i działające wstecz. Prawo autorskie w większości krajów coraz bardziej rozchodzi sie z rzeczywistością i powszechnym użyciem Internetu jako medium dostępu do dóbr kultury.

Problemy z prawem autorskim są wielorakie, to jest temat na większą rozprawę, tutaj tylko kilka przykładów dla ilustracji zakresu problemu. Biblioteki i archiwa mogą legalnie udostępniać każdemu zasoby - książki, dokumenty, czasopisma … ale tylko na miejscu. Zdalne oglądanie tego samego dokumentu jest zabronione przez prawo (chyba, że dokument ma ponad 120 lub więcej lat). Prawo autorskie nie zabrania dostępu, tylko ten dostęp utrudnia, stanowi równoważnik piasku sypanego w tryby maszyny przepływu informacji

Podobnie jest z domowym użyciem mediów. Każdy (w USA) może sobie legalnie zrobić kopie zapasową filmu (np. kupionego DVD), ale nie może legalnie wykonać kopii pliku zawierającego ten film na DVD (Digital Millennium Copyright Act).

Sytuacja jest szczególnie tragiczna w dziedzinie publikacji naukowych. Aby dostać kopię (elektroniczną) artykułu który sam napisałem, muszę zapłacić wydawcy średnio $30, sporo więcej niż za przeciętną książkę w księgarni. W dobie powszechniej dostępności wiadomości gazetowych w Internecie, bariery w dostępie do wiedzy naukowej są ogromne, i stan ten budzi rosnący sprzeciw. Jest to sprzeciw tym bardziej uzasadniony, że praca naukowców jest w dużej części finansowana przez państwo, uczelnie albo przez prywatne fundacje z założeniem, ze będą służyły całemu społeczeństwu. Coraz więcej naukowców domaga się publicznej dostępności swojej pracy. Wydawcy tradycyjnych publikacji naukowych próbują obronić się przed tym trendem i zachować stary model oferując publiczna dostępność artykułu za określoną opłatą z góry przy publikacji. Wydawcy argumentują, że potrzebują pieniędzy na opracowanie, skład, itp. Na przykład Elsevier, wydawca wielu czasopism naukowych, wycenia publikację otwartego artykułu na $3000.

Poprawiony (niedziela, 15 czerwca 2014 22:02)

Więcej…

 

POLSKA: Gromadzenie i zabezpieczanie dokumentacji w archiwach zakładowych Bydgoszcz, 24-25 czerwca 2014 r.

X Ogólnopolskie Seminarium Archiwalne zorganizowane zostało przez Sekcję Archiwa Zakładowe SAP, Oddział w Bydgoszczy SAP oraz Archiwum Państwowe w Bydgoszczy. Rozpoczął je Andrzej Jabłoński, przewodniczący Sekcji, witając gości i dziękując osobom szczególnie aktywnym w działalności Sekcji i organizującym dziesięć wydarzeń o charakterze konferencji szkoleniowych. Tegoroczne wydarzenie połączyło uczestników o bardzo różnych doświadczeniach, oferując im różnorodną tematykę wystąpień i okazję do zapoznania się z wieloma aspektami działalności archiwów zakładowych w bardzo szerokim rozumieniu.



Jako pierwszy głos zabrał Eugeniusz Borodij (AP w Bydgoszczy). Przedstawiając „Jednolite rzeczowe wykazy akt - do czego służą?” poruszył kilka spraw – zarówno oczywistych, jak i dyskusyjnych. Podkreślał, że polityka państwa dotycząca zabezpieczenia dziedzictwa archiwalnego powinna uwzględniać różne czynniki – od interesu przyszłych badaczy po ekonomiczne możliwości przechowawców. Za istotne uznał wskazywanie przez Naczelnego Dyrektora materiałów archiwalnych, zaś postępowanie z dokumentacją niearchiwalną proponował powierzyć jej twórcom, którzy powinni uwzględniać wymogi wynikające z wielu przepisów rzeczowych. Sporządzanie wykazów akt, które powinny być elastyczne i modyfikowalne, warto powierzyć twórcom dokumentacji, najlepiej znającym jej specyfikę i mającym możliwość szybkiego reagowania na potrzeby zmian. E. Borodij zgłosił też kilka konkretnych wskazówek, zauważając, że grup zagadnień nie należy dzielić, aby dokumentacja jednej faktycznej sprawy nie była sztucznie dzielona na drobne części formalne, zaś hasła klasyfikacyjne powinny mieć rozłączne kryteria podziału. Rozważał też zalety odejścia od klasyfikacji wyłącznie dziesiętnej.

Poprawiony (środa, 02 lipca 2014 19:21)

Więcej…

 

Czechy. Wystawa z okazji 600-lecia pobytu Jana Husa na zamku Krakovec

Z okazji 600 rocznicy pobytu Jana Husa na zamku Krakovec, zostanie otwarta, dnia 5 lipca 2014 roku w Galerii Jiřího Anderleho w miejscowości Pavlikov, wystawa pt. „Oryginał quodlibet mistrza Jana Husa”, przygotowana przez Powiatowe Archiwum Państwowe w Rakovniku, praską diecezję Czechosłowackiego Kościoła Husyckiego, Miasto Pavlíkov, Muzeum Narodowe w Pradze oraz Ministerstwo Szkolnictwa, Młodzieży i Wychowania Fizycznego. Wystawa będzie czynna w godzinach 13:00 – 17:00.

Na wystawie zaprezentowany zostanie oryginał dzieła Jana Husa „Quodlibet: disputationis de Quolibet Pragae in Facultate Artium mense Ianuario anni 1411 babitatae enchirydion”, a ponadto najstarsze dokumenty i akta dotyczące miejscowości Pavlikov z XVI i XVII wieku, jak również księgę miejską z podaniem dotyczącym Mikołaja z Pavlíkova, pochodzące ze zbiorów archiwów państwowych. W ramach otwarcia wystawy odbędzie się także prezentacja nowego wydania książki „Pavlíkov v proměnách času” (Pavlikov w promieniach czasu) autorstwa archiwisty z Rakovnika Jana Krška prezentującego dzieje tej miejscowości, liczącej nieco ponad tysiąc mieszkańców, od czasów najdawniejszych, czyli od XIV wieku do powstanie Czechosłowacji w 1918 roku.

 Więcej:

Výstava k 600. výročí pobytu Jana Husa na hradě Krakovci a prezentace knihy Jana Krška

Výstava "Originál quodlibet Mistra Jana Husa"

Odhalení sochy a křest knihy

Pavlíkov v proměnách času

oprac. Ivo Łaborewicz

AP Oddział Jelenia Góra

Poprawiony (wtorek, 01 lipca 2014 20:26)

 

UKRAINA: Wystawa on-line „EURO 2012”

Na stronie Centralnego Państwowego Archiwum Elektronicznego Ukrainy w Kijowie (ЦентральнийдержавнийелектроннийархівУкраїни – ЦДЕА) – wystawa internetowa poświęcona Euro 2012. Podzielona została na części, dotyczące kolejno: mistrzostw Europy w piłce nożnej (historii rozgrywek, UEFA, organizatorom Euro 2012), logo i maskotkom Euro 2012 („Sławek” i „Sławko”), rozkładowi rozegranych meczy, ich wynikom, miastom-gospodarzom rozgrywek. Najciekawsza jest umieszczona na końcu „Galeria”, w której można obejrzeć bilety na mecze mistrzostw Europy, począwszy od 1960 roku.

Więcej: Онлайн-виставка "Євро-2012"
oprac. Edyta Łaborewicz
AP Legnica

Poprawiony (wtorek, 01 lipca 2014 18:56)

 

NIEMCY: Nie wszystko na sprzedaż- zasoby archiwów komunalnych Nadrenii- Westfalii

Władze  landu Nadrenii Westfalii na fali krytycznych uwag wielu środowisk, którym bliskie zagadnienia archiwalne, w ostatnim czasie przystąpiły do rewizji obowiązującego tam prawa archiwalnego (Gesetz über die Sicherung und Nutzung öffentlichen Archivguts im Lande Nordrhein-Westfalen - ArchivG NRW) ustanowionego w 1989 roku, a nowelizowanego w 2010 roku. W czym leży problem?. Okazuje się bowiem, iż  obowiązujące prawo w ograniczony sposób zabezpiecza niezbywalność zasobów archiwalnych archiwów komunalnych. Kontrowersyjny jest szczególnie zapis paragrafu 10.5.2, który owszem mówi o niezbywalności zasobu archiwów komunalnych ale jedynie w zakresie dokumentów urzędowych.   Status archiwów komunalnych (odpowiednik naszych archiwów samorządowych)  w Niemczech jest zupełnie inny niż w Polsce. Nie jest to proste przełożenie na nasze archiwa samorządowe, które są jedynie archiwami zakładowymi docelowo przekazującymi materiały archiwalne do archiwów państwowych.

Poprawiony (piątek, 27 czerwca 2014 10:08)

Więcej…

 


Alma Mater Europaea

Archive Symposium

Saturday, 09.03.2024, from 9 a.m. to 3 p.m.

Sustainability and dignity in the
context of digitalisation
and artificial intelligence inarchival science

więcej


ARCHIWA UKRAINY

Bezpośrednie wsparcie
dla archiwów Ukrainy

Support Heritage
in Ukraine


za pośrednictwem
Museum & Archives
GALT
szczegóły


Dawne pismo


Archiwum Narodowe
w Krakowie

Instytut Józefa Piłsudskiego


Instytut
Józefa Piłsudskiego
w Ameryce

NOMA

NOMA
Norma opisu materiałów archiwalnych
w archiwach państwowych
dostępna na stronie NDAP

Powszechna Deklaracja
o Archiwach

Słowniki archiwalne

A Glossary

of
Archival and Records
Terminology

SAA
Online Glossary

Online-Lexikon „Terminologie der Archivwissenschaft“
Terminologie der Archivwissenschaft
Online-Lexikon


Portail International Archivistique Francophone


Portail International
Archivistique Francophone
On-Line Glossaire


ICA
Multilingual
Archival Terminology